Làng nghề đúc đồng Đại Bái thuộc huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh là một trong số ít làng nghề đúc đồng nổi tiếng ở Việt Nam.

Cùng tìm hiểu một số thông tin giới thiệu về làng nghề đúc đồng nổi tiếng này, để bạn có một cái nhìn chân thực về nơi mà những sản phẩm được tạo ra từ tay các nghệ nhân nổi tiếng ra sao. 

1. Làng nghề đúc đồng Đại Bái địa chỉ chính xác ở đâu?

Phường Hàng Đồng là một trong 36 phố phường của Thăng Long Hà Nội xưa. Trải qua hàng ngàn năm biến đổi, ngày nay phường nghề đã đổi thành phố nghề.

Nếu chúng ta có dịp qua phố nghề hàng đồng sẽ thấy các sản phẩm được làm và bán ra từ chất liệu Đồng rất phong phú và đẹp mắt.

Theo lịch sử ghi lại thì quê hương của phố Đồng chính là Làng Gò đúc Đồng Đại Bái ( Hay còn gọi là Làng Bưởi Nồi) – Gia Bình – Bắc Ninh, một làng nghề thủ công mỹ nghệ truyền thống, nơi cho ra đời những sản phẩm được gò và đúc từ chất liệu Đồng qua những bàn tay nghệ nhân, và những người thợ lành nghề. Sản phẩm có tính mỹ thuật cao mang đậm tính dân gian và đượm tính sáng tạo.

2. Truyền thống của làng nghề đúc đồng Đại Bái

Đại Bái từ xa xưa đã nổi tiếng là làng thủ công truyền thống chuyên sản xuất đồ đồng phục vụ về mặt dụng cụ gia đình, ban đầu mới chỉ làm xoong nồi thô sơ.

Sau mới có ấm, mâm, chậu thau và cho đến đầu thế kỷ XI nhờ công của ông Nguyễn Công Truyền. Dân làng tôn ông là “Tiền tiên sư”, bởi ông là người biết lo tổ chức sản xuất cho làng nghề và sáng tạo mẫu.

Tạo ra nhiều loại sản phẩm có tính thẩm mỹ cao như: Tượng đồng, đỉnh đồng, lư hương, lọ hoa, tranh đồng, chữ đồng mỹ nghệ, hoành phi, cuốn thư câu đối bằng đồng.

Theo như nguồn tài liệu địa chí Phong Thổ Ký trước đây thì Đại Bái cổ xưa còn có tên là làng Văn Lãng nằm trên một dải đất cao bên bờ Bài Giảng, một nhánh của sông Thiên Đức cũ.

Phong cảnh vùng đất này rất hài hòa êm ả, đất bằng phẳng, dân cư trù phú. Ngày nay sông Bái chỉ còn là một hồ chứa nước lớn bên đình mà thôi.

Theo lịch sử được ghi lại thì ông Nguyễn Công Truyền sinh năm 989 ở làng nghề Đại Bái, mất ngày 29/9 (âm lịch) năm 1060. Xuất thân của ông từ một gia đình nhà nho.

Năm 995 lúc lên 6 tuổi ông theo cha mẹ vào Thanh Nghệ để sinh sống ( Hiện nay làng đó cũng gọi là làng Đại Bái, làng Bưởi và cũng làm nghề đúc đồng).

Ông vào quân ngũ sớm và đến năm 25 tuổi ông làm quan Đô úy của triều Lý, được phong là “Điện tiền tướng quân”. Tháng 3 năm 1018 ông trở về quê hương Đại Bái thăm họ hàng.

Sau này khi cha mất ông từ quan và đưa mẹ về quê hương phụng dưỡng, do có hiểu biết về nghề đúc đồng và chế tác các sản phẩm từ đồng trước đó nên ông đã tổ chức sản xuất nghề đúc đồng tại quê hương.

Ông cho đón thợ, mở lò rèn về sửa chữa nông cụ sản xuất giúp bà con cải tiến sản xuất. Đến thế kỷ XV, XVI làng có 5 ông tiến sỹ: Nguyễn Viết Lai, Nguyễn Xuân Nghĩa, Vũ Viết Thái, Phạm Ngọc Thanh và Nguyễn Công Tám.

Sau khi đỗ đạt phong quan về làng các ông chú trọng tổ chức mở rộng sản xuất và phân công chuyên môn hóa ngành nghề và thành lập các phường sản xuất riêng từng loại mặt hàng như: Phường chuyên gò nồi đồng, phường làm mâm, phường làm ấm, phường làm thau, phường làm đồng lá…và một phường hàng chợ chuyên để mua bán cung cấp nguyên vật liệu, tiêu thụ hàng hóa.

Nhờ có sự phân công tập chung, tổ chức hoàn thiện đã giúp cho Đại Bái nhanh chóng phát triển với nghề đúc đồng, gò đồng nâng cao kỹ thuật luyện đồng. Lấy đất sét ở bờ sông xây lò đúc, lấy bùn ao nhào với tro trấu làm nơi luyện đồng, lấy đồng pha kẽm làm đồng thau và sáng chế ra thuốc hàn đồng…

Để đến bây giờ, Đại Bái đã lừng danh trên Việt Nam và được vinh danh là làng nghề đúc đồng truyền thống của đất nước.

Làng nghề Đại Bái nhanh chóng phát triển với nghề đúc đồng, gò đồng và được lưu truyền qua nhiều thế hệ.

Làng nghề đúc đồng Đại Bái được biết đến với kỹ thuật đúc đồng đỉnh cao, hoa văn trạm trổ đẹp như tượng đồng,tranh đồng, đồ thờ bằng đồng bằng phương pháp luyện pha chế kim loại, người nghệ nhân làng nghề Đại Bái còn biết chế tạo ra các dàn cồng chiêng có âm thanh ấm ngân nga.

Sản phẩm đúc đồng của làng nghề Đại Bái không chỉ có mặt rộng rãi trong nước mà còn phổ biến ở các nước châu Á, châu Mỹ và châu Âu.

Làng nghề Đại Bái ngày một phát triển rộng rãi, là điểm đến lý thú của du khách trong nước và quốc tế, xứng danh làng nghệ tiêu biểu của Việt Nam.

Phân xưởng đúc đồng của Dodongphongthuy.net

Chúng tôi tự hào có xưởng với các nghệ nhân nổi tiếng nhất của làng nghề Đại Bái. Với những xưởng chuyên nghiệp về đúc tượng đồng, làm hàng đặt hay đồ đồng phổ thông. Tất cả đều làm từ tay những người thợ tài hoa.

Hệ thống phân xưởng rộng rãi, máy móc hỗ trợ kỹ thuật hiện đại cùng với đội ngũ nghệ nhân giàu kinh nghiệm lâu năm trong nghề đúc tượng đồng. Chúng tôi có thể đáp ứng mọi yêu cầu về mẫu mã và độ tinh xảo của sản phẩm cho đến chất lượng mẫu mã.